Maxime Guns

AvAnt Provinciaal Onderwijs in Antwerpen en Deurne verbiedt nu smartphones tijdens de lesuren en pauzes voor leerlingen van het eerste en tweede middelbaar. Gedurende een maand geven zo’n 440 leerlingen iedere ochtend hun smartphone af om deze ’s avonds na het belsignaal terug te ontvangen. Het proefproject roept heel wat gemengde gevoelens op bij zowel leerlingen als docenten.

Ondanks het gemor van vele leerlingen blijft de school voet bij stuk houden. Directeur Joke Van Craen doelt met het smartphoneverbod op meer concentratie, meer sociale vaardigheden en minder cyberpesterijen. De evaluatie na de paasvakantie zal bepalen of de smartphone permanent gebannen wordt in de scholen.

Het is een debat waar allen een mening over heeft. Met jongere broers en zussen in het middelbaar en een toekomst als leerkracht in het secundair kan ook ik het thema niet mijden. Dan maar mijn argumenten in de strijd gooien en me onderdompelen in het actuele dispuut! Want naar mijn mening kunnen smartphones wél onder strikte voorwaarden benut worden tijdens de lesuren mits ze tijdens de pauzes in de rugzak belanden.

Het functionele gebruik van een smartphone kan zeker bijdragen aan een les. Denk maar aan apps als Kahoot die in een mum van tijd duidelijk maakt welke leerlingen mee zijn met de leerstof, Pinterest die als creatieve inspiratiebron leerlingen op weg helpt bij projecten of gewoonweg Google die informatie eenvoudig en snel doet opzoeken. Evenzeer lijkt het me belangrijk om tijdens de lessen de smartphone erbij te nemen en zo te leren stilstaan bij de pluspunten en gevaren van al dat schermgebruik. Het is belangrijk dat leerlingen hier psycho-educatie over krijgen en zich leren wapenen tegen problemen als cyberpesterijen. Dit kan naar mijn gevoel enkel door hier concreet mee aan de slag te gaan en al doende hierover te leren. Van welke apps maken de leerlingen voornamelijk gebruik? Waarom is schermtijd zo nefast voor onze slaap? Hoe kan je een telefoon inzetten als hulpmiddel in probleemsituaties? Een smartphone is vandaag de dag bijna niet meer weg te denken dus kan men beter hiermee leren werken dan het gesprek hierover te mijden.

Uiteraard komt bij dit alles ook een duidelijk reglement kijken. Zo mag het gebruik van een smartphone geen freepass betekenen om tijdens de lesuren te chatten of op sociale media te scrollen. De telefoons dienen doelgericht en steeds onder toezicht van de leerkracht ingezet te worden. Wordt er alsnog misbruik van gemaakt, dan moet er een logische sanctie volgen. Op zulke momenten kan er best eerst ingezet worden op het educatieve luik alvorens de telefoon erbij te nemen.

Toch maak ik de bedenking dat de smartphones niet thuis horen op de speelplaats of in de schoolgangen. Tijdens de pauzes moeten leerlingen kunnen uitblazen en hun brein laten rusten. Schermtijd zorgt voor heel wat overprikkeling wat tijdens een pauze sterk gemeden moet worden. Daarnaast is het de uitgelezen kans voor leerlingen om hun sociale vaardigheden in te oefenen. Gedaan met het zogenoemde ‘Zombieland’ waarbij ieders hoofd naar zijn/haar schermpje in de hand is gericht. Leerlingen kunnen opnieuw kattenkwaad uithalen, spelen en bewegen. Zo wordt de speelplaats terug opgeleefd net als vroeger!

Kortom, smartphones kunnen volgens mij zeker een surplus betekenen op school zolang deze ingeperkt worden en helpen bij het streven naar pedagogische doeleinden. Tijdens de pauzes zijn ze daarentegen niet welkom om zo het sociale contact tussen leerlingen opnieuw te bevorderen.

Vandekeybus, B. (2024, 4 maart). Antwerpse school verbiedt smartphones nu ook in pauze: “Sommige leerlingen huilden”. VRT Nieuws. Geraadpleegd van https://ap.lc/zzRtP